هوشمندسازی نظام مالیاتی؛ گامی کلیدی در کاهش فرار مالیاتی در ایران
هوشمندسازی نظام مالیاتی ایران باعث کاهش چشمگیر فرار مالیاتی و افزایش ۵۰ درصدی تعداد مودیان شده است. بررسی تأثیر سیستمیسازی مالیات در شفافیت اقتصادی کشور.
مقدمه: تحول در ساختار سنتی نظام مالیاتی
در سالهای اخیر، یکی از مهمترین اقدامات اصلاحی در حوزه اقتصاد ایران، هوشمندسازی و سیستمیسازی نظام مالیاتی بوده است؛ اقدامی که به گفته مسئولان اقتصادی، توانسته مسیر فرار مالیاتی را بهشدت محدود کرده و عدالت مالیاتی را یک گام به جلو ببرد.
افزایش چشمگیر تعداد مودیان مالیاتی
بر اساس گزارش سازمان امور مالیاتی کشور، تعداد مودیان مالیاتی در سال ۱۴۰۱ حدود ۸ میلیون نفر بود. اما با اجرای سامانههای هوشمند، این عدد در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۱۲ میلیون مودی رسیده است. این رشد بیش از ۵۰ درصدی، نشاندهنده شناسایی و ورود فعالان اقتصادی جدید به چرخه مالیاتی کشور است.
شناسایی مودیان فاقد پرونده
یکی دیگر از نتایج مثبت این طرح، شناسایی حدود ۴ هزار مودی فاقد پرونده مالیاتی در کشور است. این مودیان که پیش از این خارج از نظارت سازمان امور مالیاتی فعالیت میکردند، اکنون در لیست بررسی و پیگیری قرار گرفتهاند. این روند به شکل مؤثری سطح فرار مالیاتی را کاهش داده و موجب افزایش درآمدهای دولت از محل مالیات شده است.
نقش فناوری در اصلاح نظام مالیاتی
اتصال سامانههای فروشگاهی، استفاده از دادههای هوشمند، بهرهگیری از اطلاعات تراکنشهای بانکی و راهاندازی پایگاههای اطلاعاتی جدید، از جمله اقداماتی بوده که بنیان سنتی نظام مالیاتی را متحول کردهاند. این فرآیند نهتنها سرعت رسیدگی به پروندهها را افزایش داده، بلکه جلوی بسیاری از تخلفات مالیاتی را نیز گرفته است.
نتیجهگیری: گام به سوی شفافیت اقتصادی
هوشمندسازی مالیاتی، تنها یک پروژه نرمافزاری نیست، بلکه گامی بلند بهسوی شفافیت اقتصادی، عدالت مالیاتی، و کاهش فساد مالی در کشور است. با افزایش نظارت، شفافسازی اطلاعات مالی بنگاهها و کاهش امکان فرار، میتوان انتظار داشت که در سالهای آینده، سهم مالیات از بودجه کشور افزایش چشمگیری پیدا کند و دولت کمتر وابسته به درآمدهای نفتی شود.