«اقتصاد دیجیتال»؛ تهدید یا فرصت برای اصناف؟ / اقتصاد دیجیتال سرنوشت تمام کسب و کارها است
علی توسطی ( مشاور ارتباطات اجتماعی و مشارکت های فرا سازمانی اتاق اصناف ایران)
مفهوم اقتصاد دیجیتال از اواسط دهه 90 میلادی مطرح شد اما پیش بینی می شود تا پایان سال 2025 حدود 25 درصد اقتصاد جهانی تحت پوشش اقتصاد دیجیتال قرار گیرد.
برای تبیین اقتصاد دیجیتال باید نگاهی اجمالی به منابع اصلی کسب ثروت و قدرت در ادوار مختلف اقتصادی داشته باشیم.
برای مثال در اقتصاد کشاورزی منبع اصلی کسب درآمد زمین و زمینداری بوده است، در اقتصاد عصر صنعتی منابعی چون نیروی کار و سرمایه عامل اساسی تحصیل ثروت و دستیابی به قدرت بوده و در دوره معاصر و در عصر اقتصاد دیجیتال منابعی چون فناوری های دیجیتال و اطلاعات، عامل اصلی تولید ثروت و قدرت هستند.
ما امروزه در موج چهارم انقلاب صنعتی هستیم . موج اول صنعتی در قرن 18 با ساخت راه آهن و موتور بخار آغاز شد.موج دوم انقلاب صنعتی در قرن 19 با اختراع و تولید انبوه برق شکل گرفت و انقلاب سوم صنعتی با اختراع کامپیوتر سرآغاز شکل گیری موج چهارم انقلاب صنعتی یا انقلاب دیجیتال بر پایه ظهور اینترنت و فناوری های دیجیتالی و اطلاعاتی شد.
شاهد مثال اینکه در دهه های پیشین شرکت های برجسته و مطرح جهانی و بین المللی عموما شرکت هایی فعال در حوزه های خودروسازی، صنایع نفتی، و ... بودند اما امروزه شرکت های تراز اول جهانی شرکت هایی چون آمازون ، اپل، مایکروسافت، فیس بوک، گوگل، علی بابا، ای بی و ... هستند که برآمده از بطن اقتصاد دیجیتال مرزهای تولید ثروت، شهرت و قدرت را در نوردیده اند.
اقتصاد دیجیتال با ظهور اینترنت و با تجارت الکترونیک آغاز به فعالیت و با مفاهیمی چون هوش مصنوعی، بلاک چین، کلان داده و فضای ابری با شدت و به سرعت در حال رشد و توسعه فراگیر و فزاینده است.
شرکت های استارتاپی متولد شده در بستر اقتصاد دیجیتال با دو ویژگی بسیار خاص و منحصر به فرد «سرعت و مقیاس» با جذب مخاطب و بازارسازی متناسب توانسته اند به بازارهای هدف خود دسترسی و سهم وسیعی از بازار را کنترل و در اختیار گیرند.
نقطه مقابل این استارتاپ ها فعالان اقتصادی بازارهای سنتی هستند که در واقع جاماندگان از قافله اقتصاد دیجیتال و از دست دهنده سهم خود از بازار هستند.
رفتار سنتی و آموخته های مبتنی بر اطلاعات و تجارب پیشین این فعالان سبب ساز عدم باور به تسلط وکنترل اقتصاد دیجیتال بر بازار در آینده بسیار نزدیک است.
اگر فعالان سنتی حوزه اصناف و بازار بازنگری جدی در شیوه های کسب و کار، خلق ارزش و یا ارتقاء بهره وری بنگاه های خود نداشته باشند بدون تردید سهم شان از بازار کوچک و کوچک تر خواهد شد.
روسای اتحادیه های صنفی باید به افراد صنفی متبوع خود تفهیم کنند که اقتصاد دیجیتال می تواند یک فرصت باشد تا یک تهدید.
این فرصت زمانی محقق می شود که فعالان صنفی با استفاده از فناوری های اطلاعات با بازآفرینی (طراحی مجدد) محیط و مدل کسب و کار در فضای دیجیتال، متناسب با شرایط و اقتضاعات کسب و کارهای نوین، اقدامات موثر و جدی خود را آغاز کنند.
سخن پایانی؛
اقتصاد دیجیتال سرنوشت تمام کسب و کارها است.